သုတေသန |သီးနှံများ ကြီးထွားမှုအပေါ် ဖန်လုံအိမ်သီးနှံများ၏ အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်တွင် အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု သက်ရောက်မှု

ဖန်လုံအိမ်ဥယျာဉ်စိုက်ပျိုးခြင်းဆိုင်ရာ စိုက်ပျိုးရေးအင်ဂျင်နီယာနည်းပညာနည်းပညာကို 2023 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ 13 ရက် 17:30 တွင် ပေကျင်းတွင်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။

အာဟာရဒြပ်စင်အများစုကို စုပ်ယူခြင်းသည် အပင်အမြစ်များ၏ ဇီဝဖြစ်စဉ်လှုပ်ရှားမှုများနှင့် နီးကပ်စွာဆက်စပ်နေသည့် လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ဤလုပ်ငန်းစဉ်များသည် အမြစ်ဆဲလ်အသက်ရှူခြင်းမှ ထုတ်ပေးသော စွမ်းအင်လိုအပ်ပြီး ရေစုပ်ယူမှုကို အပူချိန်နှင့် အသက်ရှုခြင်းမှလည်း ထိန်းညှိပေးကာ အသက်ရှုခြင်းတွင် အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု လိုအပ်သောကြောင့် အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အောက်ဆီဂျင်သည် သီးနှံပင်များ၏ ပုံမှန်ကြီးထွားမှုအပေါ် အရေးပါသော သက်ရောက်မှုရှိပါသည်။ရေတွင်ပျော်ဝင်နေသော အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုသည် အပူချိန်နှင့် ဆားငန်ဓာတ်ကြောင့် သက်ရောက်မှုရှိပြီး အလွှာ၏ဖွဲ့စည်းပုံသည် အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ လေပါဝင်မှုကို ဆုံးဖြတ်သည်။ရေသွင်းခြင်းတွင် မတူညီသော ရေပါဝင်မှုအခြေအနေများရှိသော အလွှာများတွင် သက်တမ်းတိုးခြင်းနှင့် အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု ဖြည့်စွက်ခြင်းတွင် များစွာကွာခြားချက်ရှိသည်။အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုကို ပိုမိုကောင်းမွန်အောင်ပြုလုပ်ရန် အချက်များစွာရှိသော်လည်း အချက်တစ်ခုစီ၏ လွှမ်းမိုးမှုအတိုင်းအတာမှာ အလွန်ကွာခြားပါသည်။ကျိုးကြောင်းဆီလျော်သော အလွှာ၏ရေကို ထိန်းသိမ်းနိုင်မှု (လေထုပါဝင်မှု) ကို ထိန်းသိမ်းခြင်းသည် အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်တွင် အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု မြင့်မားမှုကို ထိန်းသိမ်းခြင်း၏ အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်သည်။

အရည်တွင် ပြည့်ဝသော အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုအပေါ် အပူချိန်နှင့် ဆားငန်ဓာတ်သက်ရောက်မှု

ရေတွင်ပျော်ဝင်နေသော အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု

ပျော်ဝင်နေသော အောက်ဆီဂျင်သည် ရေထဲတွင် ဘောင်မဲ့ သို့မဟုတ် အလွတ်အောက်ဆီဂျင်တွင် ပျော်ဝင်ပြီး ရေတွင်ပျော်ဝင်နေသော အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုသည် ပြည့်ဝအောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုဖြစ်သည့် သတ်မှတ်ထားသော အပူချိန်တွင် အမြင့်ဆုံးသို့ ရောက်ရှိမည်ဖြစ်သည်။ရေတွင် ပြည့်ဝသော အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုသည် အပူချိန်နှင့် ပြောင်းလဲသွားပြီး အပူချိန်တိုးလာသောအခါ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု လျော့နည်းသွားပါသည်။ကြည်လင်သောရေ၏ ပြည့်ဝအောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုသည် ဆားပါဝင်သည့်ပင်လယ်ရေ (ပုံ ၁) ထက် ပိုများနေသောကြောင့် အာဟာရဖြေရှင်းချက်များ၏ ပြည့်ဝသောအောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုသည် မတူညီသောပြင်းအားများနှင့် ကွဲပြားမည်ဖြစ်သည်။

၁

 

အောက်ဆီဂျင်ကို matrix တွင်ပို့ဆောင်ခြင်း။

ဖန်လုံအိမ် သီးနှံပင်များ၏ အမြစ်များမှ ရရှိနိုင်သော အောက်ဆီဂျင်သည် အခမဲ့ အခြေအနေတွင် ရှိရမည်ဖြစ်ပြီး အောက်ဆီဂျင်ကို အမြစ်တစ်ဝိုက်ရှိ လေနှင့် ရေနှင့် ရေမှတဆင့် အလွှာအတွင်းသို့ ပို့ဆောင်သည်။သတ်မှတ်ထားသော အပူချိန်တွင် လေထဲတွင် အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုနှင့် မျှခြေရှိသောအခါ၊ ရေတွင်ပျော်ဝင်နေသော အောက်ဆီဂျင်သည် အမြင့်ဆုံးသို့ရောက်ရှိပြီး လေထဲတွင် အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု ပြောင်းလဲမှုသည် ရေထဲတွင် အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု အချိုးကျပြောင်းလဲခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။

သီးနှံများအပေါ် အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ hypoxia စိတ်ဖိစီးမှု၏ သက်ရောက်မှုများ

အမြစ် hypoxia ၏အကြောင်းရင်းများ

Hydroponics နှင့် substrate စိုက်ပျိုးမှုစနစ်များတွင် hypoxia ဖြစ်နိုင်ခြေ နွေရာသီတွင် အကြောင်းရင်းများစွာရှိပါသည်။ပထမဆုံးအနေနဲ့၊ အပူချိန်တက်လာတာနဲ့အမျှ ရေထဲမှာ ပြည့်ဝတဲ့ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု လျော့နည်းသွားမယ်။ဒုတိယအချက်မှာ အမြစ်ကြီးထွားမှုကို ထိန်းသိမ်းရန် လိုအပ်သော အောက်ဆီဂျင်သည် အပူချိန်တိုးလာသည်နှင့်အမျှ တိုးလာသည်။ထို့အပြင် နွေရာသီတွင် အာဟာရစုပ်ယူမှု ပမာဏ ပိုများသောကြောင့် အာဟာရ စုပ်ယူမှု အတွက် အောက်ဆီဂျင် လိုအပ်ချက် ပိုများသည်။၎င်းသည် အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု လျော့နည်းသွားကာ အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်တွင် hypoxia ကိုဖြစ်စေသည့် ထိရောက်သောဖြည့်စွက်ဓာတ်များ ချို့တဲ့မှုကို ဖြစ်စေသည်။

စုပ်ယူမှုနှင့် ကြီးထွားမှု

မရှိမဖြစ်လိုအပ်သောအာဟာရဓာတ်အများစု၏စုပ်ယူမှုသည် အမြစ်ဆဲလ်အသက်ရှူခြင်းမှထုတ်ပေးသောစွမ်းအင်လိုအပ်သော၊ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုတွင် photosynthetic ထုတ်ကုန်များ၏ပြိုကွဲပျက်စီးမှုကိုလိုအပ်သည့် root metabolism နှင့်ဆက်စပ်သောလုပ်ငန်းစဉ်များပေါ်တွင်မူတည်သည်။လေ့လာမှုများအရ ခရမ်းချဉ်သီးပင်များ၏ စုစုပေါင်း assimilates ၏ 10% ~ 20% ကို အမြစ်များတွင်အသုံးပြုပြီး 50% ကို အာဟာရအိုင်းယွန်းစုပ်ယူမှု၊ ကြီးထွားမှုအတွက် 40% နှင့် ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် 10% သာအသုံးပြုကြောင်း လေ့လာမှုများအရ သိရသည်။အမြစ်များသည် CO ထုတ်လွှတ်သည့် တိုက်ရိုက်ပတ်ဝန်းကျင်တွင် အောက်ဆီဂျင်ကို ရှာဖွေရမည်ဖြစ်သည်။.အလွှာများနှင့် ဟိုက်ဒရိုပိုနစ်များတွင် လေဝင်လေထွက်မကောင်းခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော anaerobic အခြေအနေအောက်တွင်၊ hypoxia သည် ရေနှင့် အာဟာရများ စုပ်ယူမှုကို ထိခိုက်စေပါသည်။Hypoxia သည် နိုက်ထရိတ် (NO-ပိုတက်စီယမ် (K) နှင့် ဖော့စဖိတ် (PO3-ကယ်လ်စီယမ် (Ca) နှင့် မဂ္ဂနီဆီယမ် (Mg) တို့၏ စုပ်ယူမှုကို အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေသည်။

အပင်၏အမြစ်ကြီးထွားမှုသည် စွမ်းအင်လိုအပ်သည်၊ ပုံမှန်အမြစ်လှုပ်ရှားမှုသည် အနိမ့်ဆုံးအောက်ဆီဂျင်အာရုံစူးစိုက်မှုလိုအပ်ပြီး COP တန်ဖိုးအောက်အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုသည် အမြစ်ဆဲလ်ဇီဝြဖစ်ပျက်မှု (hypoxia) ကိုကန့်သတ်သည့်အချက်ဖြစ်လာသည်။အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုအဆင့်နိမ့်သောအခါ၊ ကြီးထွားမှုနှေးကွေးသည် သို့မဟုတ် ရပ်တန့်သွားနိုင်သည်။အမြစ်တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း hypoxia သည် အကိုင်းအခက်များနှင့် အရွက်များကိုသာ အကျိုးသက်ရောက်ပါက၊ အကြောင်းတစ်ခုခုကြောင့် အသက်မဝင်တော့သော အမြစ်စနစ်၏ အစိတ်အပိုင်းအတွက် လျော်ကြေးပေးနိုင်သည်။

အပင်၏ဇီဝဖြစ်စဉ်ယန္တရားသည် အောက်ဆီဂျင်ကို အီလက်ထရွန်လက်ခံသူအဖြစ် မှီခိုသည်။အောက်ဆီဂျင်မရှိရင် ATP ထုတ်လုပ်မှု ရပ်သွားမယ်။ATP မရှိပါက အမြစ်များမှ ပရိုတွန်များ ထွက်ထွက်မှု ရပ်တန့်သွားမည်ဖြစ်ပြီး အမြစ်ဆဲလ်များ၏ ဆဲလ်ရည်များသည် အက်စစ်ဓာတ်ဖြစ်လာကာ အဆိုပါဆဲလ်များသည် နာရီအနည်းငယ်အတွင်း သေဆုံးမည်ဖြစ်သည်။ယာယီနှင့် ရေတို hypoxia သည် အပင်များတွင် အစားထိုး၍မရသော အာဟာရဆိုင်ရာ စိတ်ဖိစီးမှုကို မဖြစ်စေပါ။"နိုက်ထရိတ်အသက်ရှူခြင်း" ယန္တရားကြောင့်၊ ၎င်းသည် အမြစ် hypoxia ကာလအတွင်း အခြားနည်းလမ်းတစ်ခုအနေဖြင့် hypoxia ကို ရင်ဆိုင်ရန် ရေတို လိုက်လျောညီထွေဖြစ်နိုင်သည်။သို့သော် ရေရှည်တွင် hypoxia သည် ကြီးထွားမှုနှေးကွေးခြင်း၊ အရွက်ဧရိယာ လျော့နည်းခြင်းနှင့် လတ်ဆတ်ပြီး ခြောက်သွေ့သောအလေးချိန်ကို လျော့ကျစေပြီး သီးနှံအထွက်နှုန်းကို သိသိသာသာ ကျဆင်းစေသည်။

အီသလင်း

အပင်များသည် ဖိအားများစွာအောက်တွင် အီသလင်းဓာတ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။အများအားဖြင့် ethylene ကို မြေဆီလွှာသို့ ပျံ့နှံ့စေခြင်းဖြင့် အမြစ်များမှ အီသလင်းကို ဖယ်ရှားသည်။ရေများစုပုံလာသောအခါတွင် အီသလင်း၏ဖွဲ့စည်းမှုသည် တိုးလာရုံသာမက အမြစ်များကို ရေဖြင့်ဝိုင်းထားသောကြောင့် ပျံ့နှံ့မှုလည်း လျော့ကျသွားမည်ဖြစ်သည်။အီသလင်း၏ အာရုံစူးစိုက်မှု တိုးလာခြင်းသည် အမြစ်များတွင် လေဝင်လေထွက် တစ်ရှူးများ ဖြစ်ပေါ်စေသည် (ပုံ 2)။Ethylene သည် အရွက်ရင့်ရော်မှုကိုလည်း ဖြစ်စေနိုင်ပြီး ethylene နှင့် auxin အကြား အပြန်အလှန်အကျိုးသက်ရောက်မှုသည် ပေါက်ရောက်သော အမြစ်များဖွဲ့စည်းခြင်းကို တိုးစေပါသည်။

၂

အောက်ဆီဂျင်ဖိစီးမှုက အရွက်ကြီးထွားမှုကို လျော့ကျစေသည်။

ABA သည် အမျိုးမျိုးသော ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ဖိစီးမှုများကို ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းရန် အမြစ်နှင့် အရွက်တို့မှ ထုတ်လုပ်သည်။အရင်းခံပတ်ဝန်းကျင်တွင်၊ ဖိစီးမှုအပေါ် ပုံမှန်တုံ့ပြန်မှုသည် ABA ဖွဲ့စည်းခြင်းပါ၀င်သည့် အစာအိမ်ပိတ်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ပင်စည်မပိတ်မီတွင် အပင်၏ထိပ်ပိုင်းသည် ရောင်ရမ်းခြင်းဖိအားများ ဆုံးရှုံးသွားကာ ထိပ်ရွက်များ ညှိုးနွမ်းကာ အလင်းပြန်ခြင်းဆိုင်ရာ ထိရောက်မှုလည်း လျော့နည်းသွားနိုင်သည်။လေ့လာမှုများစွာအရ ပင်စည်သည် Apoplast အတွင်းရှိ ABA အာရုံစူးစိုက်မှု တိုးလာမှုကို တုံ့ပြန်သည်၊ ဆိုလိုသည်မှာ အရွက်မဟုတ်သော ABA ပါဝင်သော စုစုပေါင်း ABA ပါဝင်မှုကို ပိတ်ခြင်းဖြင့် အပင်များသည် apoplast ABA ၏ အာရုံစူးစိုက်မှုကို အလွန်လျင်မြန်စွာ တိုးလာစေနိုင်ကြောင်း လေ့လာမှုများစွာက ပြသခဲ့သည်။အပင်များသည် ပတ်ဝန်းကျင် ကမောက်ကမ ဖြစ်သောအခါတွင် ၎င်းတို့သည် ဆဲလ်များအတွင်း ABA ကို စတင်ထုတ်လွှတ်ပြီး အမြစ်ထုတ်လွှတ်မှု အချက်ပြမှုကို နာရီများအစား မိနစ်ပိုင်းအတွင်း ထုတ်လွှင့်နိုင်သည်။အရွက်တစ်ရှူးများတွင် ABA တိုးလာခြင်းသည် ဆဲလ်နံရံများ ရှည်လျားမှုကို လျှော့ချနိုင်ပြီး အရွက်များ ရှည်လျားမှုကို လျော့ကျစေနိုင်သည်။hypoxia ၏နောက်ထပ်သက်ရောက်မှုမှာ အရွက်များ၏သက်တမ်းတိုသွားခြင်းဖြစ်ပြီး အရွက်အားလုံးအပေါ်သက်ရောက်မှုရှိသည်။Hypoxia သည် များသောအားဖြင့် cytokinin နှင့် nitrate သယ်ယူပို့ဆောင်မှု လျော့နည်းသွားစေသည်။နိုက်ထရိုဂျင် သို့မဟုတ် cytokinin ချို့တဲ့ပါက အရွက်၏ ထိန်းသိမ်းမှုအချိန်ကို တိုတောင်းစေပြီး အကိုင်းအခက်များနှင့် အရွက်များ ကြီးထွားမှုကို ရက်အနည်းငယ်အတွင်း ရပ်တန့်စေသည်။

သီးနှံအမြစ်စနစ်၏ အောက်ဆီဂျင်ပတ်ဝန်းကျင်ကို ကောင်းမွန်အောင်ပြုလုပ်ခြင်း။

အောက်ဆီဂျင် ဖြန့်ဖြူးမှုအတွက် အလွှာ၏ လက္ခဏာများသည် ပြတ်သားသည်။ဖန်လုံအိမ် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ၏ အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်တွင် အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုသည် အဓိကအားဖြင့် အလွှာ၏ရေထိန်းနိုင်မှု၊ ဆည်မြောင်း (အရွယ်အစားနှင့် ကြိမ်နှုန်း)၊ အလွှာဖွဲ့စည်းပုံနှင့် ကြမ်းခင်းအပူချိန်တို့နှင့် ဆက်စပ်နေသည်။အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုသည် အနည်းဆုံး 10% (4~5mg/L) အထက်ရှိမှသာ အမြစ်လှုပ်ရှားမှုကို အကောင်းဆုံးအခြေအနေတွင် ထိန်းသိမ်းထားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

သီးနှံများ၏ အမြစ်စနစ်သည် အပင်ကြီးထွားမှုနှင့် အပင်ရောဂါခံနိုင်ရည်အတွက် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။အပင်များ၏ လိုအပ်ချက်အရ ရေနှင့် အာဟာရများကို စုပ်ယူနိုင်မည်ဖြစ်သည်။သို့သော်၊ အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အောက်ဆီဂျင်အဆင့်သည် အာဟာရနှင့်ရေ၏စုပ်ယူမှုထိရောက်မှုနှင့် အမြစ်စနစ်၏အရည်အသွေးကို ကြီးမားစွာဆုံးဖြတ်ပေးသည်။အမြစ်စနစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ လုံလောက်သော အောက်ဆီဂျင်အဆင့်သည် အမြစ်စနစ်၏ ကျန်းမာရေးကို အာမခံနိုင်သောကြောင့် အပင်များသည် ရောဂါဖြစ်စေနိုင်သော အဏုဇီဝသက်ရှိများကို ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ ခုခံနိုင်သည် (ပုံ 3)။လုံလောက်သော အောက်ဆီဂျင်အဆင့်သည် မြေအောက်ဆီဂျင်အဆင့်ကိုလည်း လျော့ပါးစေပြီး ရောဂါဖြစ်စေနိုင်သော အဏုဇီဝသက်ရှိများ၏ အန္တရာယ်ကို လျော့နည်းစေသည်။

၃

အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်တွင် အောက်ဆီဂျင်သုံးစွဲမှု

သီးနှံများ၏ အမြင့်ဆုံး အောက်ဆီဂျင်သုံးစွဲမှုသည် 40mg/m2/h အထိ (စားသုံးမှုအပေါ် မူတည်သည်)။အပူချိန်ပေါ်မူတည်၍ စိုက်ပျိုးရေတွင် အောက်ဆီဂျင် 7 ~ 8mg/L အထိ ပါဝင်နိုင်သည် (ပုံ 4)။40 မီလီဂရမ်သို့ရောက်ရန် အောက်ဆီဂျင်လိုအပ်ချက်ကိုဖြည့်ဆည်းရန် တစ်နာရီလျှင်ရေ 5L ကို ပေးရမည်ဖြစ်သော်လည်း အမှန်တကယ်တွင် ဆည်မြောင်းပမာဏသည် တစ်ရက်အတွင်း မရောက်နိုင်ပေ။ဆိုလိုသည်မှာ ဆည်မြောင်းမှ ပံ့ပိုးပေးသော အောက်ဆီဂျင်သည် သေးငယ်သော အခန်းကဏ္ဍတွင်သာ ရှိသည်။အောက်ဆီဂျင်ထောက်ပံ့မှုအများစုသည် matrix ရှိ ချွေးပေါက်များမှတဆင့် အမြစ်ဇုန်သို့ရောက်ရှိပြီး ချွေးပေါက်များမှတဆင့် အောက်ဆီဂျင်ထောက်ပံ့မှုသည် နေ့အချိန်ပေါ်မူတည်၍ 90% အထိမြင့်မားသည်။အပင်များ၏ အငွေ့ပျံမှုသည် အမြင့်ဆုံးသို့ရောက်ရှိသောအခါ ဆည်မြောင်းပမာဏသည် 1~1.5L/m2/h နှင့်ညီမျှသော အမြင့်ဆုံးသို့ရောက်ရှိပါသည်။ဆည်မြောင်းရေတွင် အောက်ဆီဂျင် 7mg/L ပါဝင်ပါက အမြစ်ဇုန်အတွက် 7~11mg/m2/h အောက်ဆီဂျင်ကို ပေးစွမ်းမည်ဖြစ်သည်။၎င်းသည် ဝယ်လိုအား၏ 17% ~ 25% နှင့် ညီမျှသည်။ဟုတ်ပါတယ်၊ ၎င်းသည် အောက်ဆီဂျင်ညံ့ဖျင်းသော ဆည်မြောင်းရေကို လတ်ဆတ်သော စိုက်ပျိုးရေဖြင့် အစားထိုးသည့် အခြေအနေနှင့်သာ သက်ဆိုင်ပါသည်။

အမြစ်များကိုစားသုံးခြင်းအပြင် အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ သေးငယ်သောဇီဝသက်ရှိများသည် အောက်ဆီဂျင်ကို စားသုံးကြသည်။ဤကိစ္စနှင့်စပ်လျဉ်း၍ မည်သည့်အတိုင်းအတာကိုမျှ မပြုလုပ်ရသေးသောကြောင့် ၎င်းကိုရေတွက်ရန်ခက်ခဲပါသည်။အောက်ဆီဂျင်သုံးစွဲမှုတွင် အဏုဇီဝပိုးမွှားများသည် သေးငယ်သော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်သည်ဟု ယူဆနိုင်ပါသည်။

၄

အမြစ်များ၏ပတ်ဝန်းကျင်အပူချိန်ကို အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင်လုပ်ပါ။

အမြစ်စနစ်၏ ပတ်ဝန်းကျင် အပူချိန်သည် ပုံမှန်ကြီးထွားမှုနှင့် အမြစ်စနစ်၏ လုပ်ငန်းဆောင်တာများအတွက် အလွန်အရေးကြီးပြီး ၎င်းသည် အမြစ်စနစ်မှ ရေနှင့် အာဟာရဓာတ်များ စုပ်ယူမှုကို ထိခိုက်စေသည့် အရေးကြီးသောအချက်တစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။

အလွှာအပူချိန် (အမြစ်အပူချိန်) နိမ့်လွန်းပါက ရေစုပ်ယူရာတွင် အခက်အခဲဖြစ်စေနိုင်သည်။5 ℃ တွင် စုပ်ယူမှုသည် 20 ℃ ထက် 70% ~ 80% နိမ့်ပါသည်။အပူချိန်နိမ့်သော အပူချိန်မြင့်မားပါက အပင်များ ညှိုးနွမ်းစေပါသည်။အိုင်းယွန်းစုပ်ယူမှုသည် အပူချိန်နိမ့်သောအချိန်တွင် အိုင်းယွန်းစုပ်ယူမှုကို ဟန့်တားသည့် အပူချိန်ပေါ် မူတည်ပြီး မတူညီသော အာဟာရဒြပ်စင်များ၏ အပူချိန်နှင့် ထိတွေ့နိုင်မှု ကွာခြားသည်။

မြင့်မားလွန်းသော အလွှာ၏ အပူချိန်သည်လည်း အသုံးမဝင်သည့်အပြင် ကြီးမားလွန်းသော အမြစ်စနစ်သို့ ဦးတည်သွားနိုင်သည်။တစ်နည်းဆိုရသော် အပင်များတွင် ခြောက်သွေ့သော အရာများကို ဟန်ချက်မညီဘဲ ဖြန့်ဖြူးမှု ရှိသည်။အမြစ်စနစ်သည် ကြီးလွန်းသောကြောင့် အသက်ရှုခြင်းမှတစ်ဆင့် မလိုအပ်သောဆုံးရှုံးမှုများ ဖြစ်ပေါ်ပြီး ဆုံးရှုံးသွားသောစွမ်းအင်၏ ဤအစိတ်အပိုင်းကို အပင်၏ရိတ်သိမ်းမှုအပိုင်းအတွက် အသုံးပြုနိုင်သည်။မြင့်မားသောအလွှာအပူချိန်တွင်၊ ပျော်ဝင်နေသော အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု နည်းပါးသည်၊ ၎င်းသည် အဏုဇီဝသက်ရှိများစားသုံးသော အောက်ဆီဂျင်ထက် အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုအပေါ် များစွာသက်ရောက်မှုရှိသည်။အမြစ်စနစ်သည် အောက်ဆီဂျင်များစွာကို စားသုံးပြီး မြေဆီလွှာဖွဲ့စည်းပုံ ညံ့ဖျင်းသော အခြေအနေတွင် hypoxia ကိုပင် ဖြစ်စေပြီး ရေနှင့် အိုင်းယွန်းများ၏ စုပ်ယူမှုကို လျော့ကျစေသည်။

matrix ၏ ကျိုးကြောင်းဆီလျော်သောရေကို ထိန်းသိမ်းနိုင်စွမ်းရှိပါစေ။

ရေပါဝင်မှုနှင့် matrix ရှိ အောက်ဆီဂျင်ရာခိုင်နှုန်းပါဝင်မှုအကြား အနုတ်လက္ခဏာဆောင်သော ဆက်စပ်မှုရှိသည်။ရေပါဝင်မှု တိုးလာသောအခါ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု လျော့နည်းလာပြီး အပြန်အလှန်အားဖြင့်။matrix တွင် ရေပါဝင်မှု နှင့် အောက်ဆီဂျင်ကြား အရေးပါသော အတိုင်းအတာတစ်ခု ရှိသည်၊ ဆိုလိုသည်မှာ ရေပါဝင်မှု 80% ~ 85% (ပုံ 5)။အလွှာအတွင်းရှိ ရေပါဝင်မှု 85% အထက်ကို ရေရှည်ထိန်းသိမ်းခြင်းသည် အောက်ဆီဂျင်ရရှိမှုကို ထိခိုက်စေပါသည်။အောက်ဆီဂျင်ထောက်ပံ့မှုအများစု (75% ~ 90%) သည် matrix ရှိ ချွေးပေါက်များမှတဆင့်ဖြစ်သည်။

၅

အလွှာအတွင်းရှိ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုသို့ ရေသွင်းခြင်း ဖြည့်စွက်ခြင်း။

နေရောင်ခြည်ပိုမိုရရှိပါက အမြစ်များတွင် အောက်ဆီဂျင်သုံးစွဲမှု မြင့်မားလာပြီး အမြစ်များတွင် အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု လျော့နည်းစေမည် (ပုံ 6)၊ သကြားပိုများသည် ညအချိန်တွင် အောက်ဆီဂျင်သုံးစွဲမှုကို ပိုမိုမြင့်မားစေသည်။မှိုကူးခြင်း အားကောင်းသည်၊ ရေစုပ်ယူမှု ကြီးမားပြီး အလွှာထဲတွင် လေနှင့် အောက်ဆီဂျင် ပိုများသည်။ပုံ 7 ၏ ဘယ်ဘက်တွင် ဆည်ရေသွင်းပြီးနောက် အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု အနည်းငယ်တိုးလာမည်ဖြစ်ပြီး အောက်ခံမြေလွှာ၏ ရေထိန်းနိုင်မှု မြင့်မားပြီး လေပါဝင်မှု အလွန်နည်းသည့် အခြေအနေတွင် တိုးလာမည်ကို ပုံ 7 ၏ ဘယ်ဘက်တွင် တွေ့မြင်နိုင်သည်။သင်္ဘောသီး၏ညာဘက်တွင်ပြထားသည့်အတိုင်း။7၊ အလင်းရောင်ကောင်းစွာရနိုင်သောအခြေအနေအောက်တွင်၊ ရေစုပ်ယူမှုပို၍ (တူညီသောရေသွင်းချိန်များ) ကြောင့် အလွှာအတွင်းရှိလေပါဝင်မှုတိုးလာသည်။အလွှာအတွင်းရှိ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုအပေါ် ဆည်မြောင်း၏ နှိုင်းရသြဇာလွှမ်းမိုးမှုမှာ အလွှာရှိ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု (air content) ထက် များစွာ လျော့နည်းပါသည်။

၆ ၇

ဆွေးနွေးပါ။

အမှန်တကယ် ထုတ်လုပ်မှုတွင် သီးနှံပင်၏ အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အောက်ဆီဂျင် (လေ) ပါ၀င်မှုကို အလွယ်တကူ လျစ်လျူရှုနိုင်သော်လည်း သီးနှံများ၏ ပုံမှန်ကြီးထွားမှုနှင့် အမြစ်များ ကျန်းမာသန်စွမ်းစေရန်အတွက် အရေးကြီးသောအချက်ဖြစ်သည်။

သီးနှံစိုက်ပျိုးချိန်အတွင်း အမြင့်ဆုံးအထွက်နှုန်းကို ရရှိရန်အတွက် အမြစ်စနစ်ပတ်ဝန်းကျင်ကို အတတ်နိုင်ဆုံး အကောင်းဆုံးအခြေအနေတွင် ကာကွယ်ရန် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။လေ့လာမှုများက O4mg/L အောက်တွင်ရှိသော အမြစ်စနစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အကြောင်းအရာများသည် သီးနှံကြီးထွားမှုအပေါ် အပျက်သဘောဆောင်သော အကျိုးသက်ရောက်မှုများ ရှိသည်။Oအမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အကြောင်းအရာသည် အဓိကအားဖြင့် ဆည်မြောင်း (ဆည်မြောင်းပမာဏနှင့် ကြိမ်နှုန်း)၊ အလွှာဖွဲ့စည်းပုံ၊ အလွှာရေပါဝင်မှု၊ ဖန်လုံအိမ်နှင့် မြေအောက်မြေသြဇာ အပူချိန်၊ ကွဲပြားသော စိုက်ပျိုးမှုပုံစံများသည် ကွဲပြားသည်။ရေညှိနှင့် အဏုဇီဝသက်ရှိများသည် ဟိုက်ဒရိုပိုနစ်သီးနှံပင်များ၏ အမြစ်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုနှင့် ဆက်စပ်မှုအချို့ရှိသည်။Hypoxia သည် အပင်ကြီးထွားမှုနှေးကွေးစေရုံသာမက အမြစ်ကြီးထွားမှုအပေါ် ရောဂါပိုးမွှားများ (pythium, phytophthora, fusarium) ၏ဖိအားကို တိုးစေသည်။

ဆည်မြောင်းဗျူဟာသည် O အပေါ် သိသိသာသာ လွှမ်းမိုးမှုရှိသည်။မြေအောက်မြေသြဇာတွင် ပါဝင်မှုရှိပြီး စိုက်ပျိုးခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပိုမိုထိန်းချုပ်နိုင်သောနည်းလမ်းတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။နှင်းဆီစိုက်ပျိုးခြင်းဆိုင်ရာ လေ့လာမှုအချို့အရ အလွှာအတွင်းရှိ ရေပါဝင်မှု နှေးကွေးစွာ တိုးလာခြင်းကြောင့် (နံနက်ပိုင်းတွင်) ပိုမိုကောင်းမွန်သော အောက်ဆီဂျင်ကို ရရှိစေနိုင်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ရေထိန်းနိုင်မှုနည်းသော အလွှာတွင်၊ အလွှာသည် အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု မြင့်မားမှုကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ပြီး တစ်ချိန်တည်းတွင်၊ ပိုမိုမြင့်မားသော ဆည်ရေပမာဏနှင့် တိုတောင်းသော ကြားကာလအားဖြင့် အလွှာများကြားရှိ ရေပါဝင်မှု ကွာခြားမှုကို ရှောင်ရှားရန် လိုအပ်ပါသည်။အလွှာများ၏ ရေထိန်းနိုင်မှု နိမ့်လေ၊ အလွှာ၏ ကွာခြားချက် ပိုများလေဖြစ်သည်။စိုစွတ်သောအလွှာ၊ ဆည်ရေသွင်းကြိမ်နှုန်းနည်းပါးပြီး ရှည်လျားသောကြားကာလသည် လေအစားထိုးမှုနှင့် နှစ်သက်ဖွယ်အောက်ဆီဂျင်အခြေအနေများကို ပိုမိုသေချာစေသည်။

အလွှာ၏ရေနုတ်မြောင်းသည် သက်တမ်းတိုးနှုန်းနှင့် အလွှာ၏အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှုနှုန်းအပေါ် ကြီးမားသောသြဇာလွှမ်းမိုးမှုရှိသည့် အခြားအကြောင်းရင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး အလွှာ၏အမျိုးအစားနှင့် ရေသိုလှောင်နိုင်မှုအပေါ် မူတည်၍ အလွှာအတွင်းရှိ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု gradient ရှိသည်။ဆည်မြောင်းအရည်သည် အလွှာ၏အောက်ခြေတွင် အကြာကြီးမနေသင့်သော်လည်း လတ်ဆတ်သောအောက်ဆီဂျင်ကြွယ်ဝသော ဆည်မြောင်းရေသည် အလွှာ၏အောက်ခြေသို့တစ်ဖန်ရောက်ရှိနိုင်စေရန် အမြန်စွန့်ထုတ်သင့်သည်။အလျားလိုက်နှင့် အကျယ်လမ်းများတွင် အလွှာ၏ gradient ကဲ့သို့သော ရိုးရှင်းသောအတိုင်းအတာအချို့မှ ရေနုတ်မြောင်းမြန်နှုန်းကို လွှမ်းမိုးနိုင်သည်။gradient ပိုကြီးလေ၊ မြောင်းမြန်လေလေဖြစ်သည်။မတူညီသောအလွှာများတွင် မတူညီသောအပေါက်များရှိပြီး ပလပ်ပေါက်အရေအတွက်မှာလည်း ကွဲပြားပါသည်။

အဆုံး

[ကိုးကားအချက်အလက်]

Xie Yuanpeiသီးနှံကြီးထွားမှု [J] အပေါ် ဖန်လုံအိမ် သီးနှံအမြစ်များရှိ ပတ်ဝန်းကျင် အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်မှု သက်ရောက်မှု။စိုက်ပျိုးရေးအင်ဂျင်နီယာနည်းပညာ၊ 2022၊42(31:21-24)။


တင်ချိန်- ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁-၂၀၂၃